Kemal Gözler, Elveda Kuvvetler Ayrılığı, Elveda Anayasa: 10 Aralık 2016 Tarihli Anayasa Değişikliği Teklifi Hakkında Bir Eleştiri

Niçin böyle bir yargılama alanına ihtiyaç duyulduğu dünyada ve ülkemizde ki tarihsel gelişiminden hareketle bu derste ele alınacaktır. Ayrıca yasadışı pin up giriş, çar alım satımı, oyuncu hakkı ihlalleri gibi hususlar çözülmeyi bekleyen öncelikli sorunlardır. Hatta düzenlemesi şimdiden yapılan yabancı sınırlamasından çok daha önemli olsa gerektir. Bu alanlarda önlem alınmadığı takdirde birçok genç para yatırdığı hesaplarını dolandırıcılara kaptırabilecek, internette yasadışı bahis oynanması devam edecektir. Hesapların, özellikle para yatırılan hesapların maddi değerleri de söz konusu olduğu için bu tarz hesapların alım satımı aynı zamanda bir vergi hukuku tartışması da doğuracaktır. Bu durum da aslında devletin bu yasadışı uygulamalardan önemli ölçüde etkilendiğinin göstergesidir. [606] Gölcüklü-Gözübüyük, s.324 vd.; Sağlam, s.94; Aksi görüşe olan yazarlar, Anayasa’nın 90. Maddesi uyarınca bir kanunla onaylanan uluslararası sözleşmeler gibi üye ülkelerce benimsenenler dışındaki milletlerarası hukuk kurallarının doğrudan ceza hukukunun kaynağı olamayacağını ileri sürmektedir (Ersan Şen, Anayasa Mahkemesi Kararlarında Ceza Hukuku, Ceza Özel Hukuku, Ceza Yargılaması Hukuku, Ceza İnfaz Hukuku, İstanbul 1998, s.20). Disiplin, örgütlenmiş bir toplulukta, gerek hizmetlerin iyi bir şekilde görülmesi, gerekse fertlerin davranışlarını kontrol etmesi bakımından, kuralların hâkim kılınmasıdır.

[305] Disiplin cezalarının belirli süreler sonunda sicilden silinmesini öngören 657 SK’nın 133.
Eksikliklerin süre içinde giderilmemesi halinde ise, işyeri ruhsatının iptal edilmesi mümkündür.
Anayasa Mahkemesinin kuruluşu, Genel Kurul ve bölümlerin yargılama usulleri, Başkan, başkanvekilleri ve üyelerin disiplin işleri kanunla; Mahkemenin çalışma esasları, bölüm ve komisyonların oluşumu ve iş bölümü kendi yapacağı İçtüzükle düzenlenir.
(2) Elden çıkarma kararı, soruşturma evresinde hâkim, kovuşturmaevresinde mahkeme tarafından verilir.

(4) Suç askerî bir mahalde işlenmiş ise, Cumhuriyet savcısı ilgiliaskerî savcılıktan soruşturmanın yapılmasını isteyebilir. Üçüncü fıkraya göresoruşturma yapmak üzere görevlendirilen Cumhuriyet savcıları ile askerîsavcılıklar, bu soruşturmayı öncelikle ve ivedilikle yaparlar. (3) Birinci fıkra hükmü, sanığın aynı zamanda tüzel kişinin organ veyatemsilcisi sıfatını taşıması hâlinde uygulanmaz. (2) Bu durumda, tüzel kişinin organ veya temsilcisi bu Kanunun katılanaveya sanığa sağladığı haklardan yararlanır. (4) Kaçak yakalandığında veya kendiliğinden gelerek teslim olduğundaelkoymanın kaldırılmasına karar verilir. (3) Duruşma yapılan hâllerde kaçak sanığın müdafii yoksa, mahkemebarodan bir avukat görevlendirilmesini ister. (3) Bu işlemler naip hâkim veya istinabe olunan mahkeme aracılığıyla dayapılabilir. (3) Cumhuriyet savcısının, sanık ve varsa müdafiinin dinlenmesindensonra davaya katılma isteminin uygun olup olmadığına karar verilir. (2) Bu hususta yapılacak çağrı bakımından tanıklara ilişkin hükümleruygulanır.

Sözlük anlamında disiplin suçu; bir kimsenin eğitim ve iş hayatında disiplin yönetmeliğine aykırı davranışı olarak ifade edilmektedir[28]. Doktrinde ise, belli bir örgüt içinde bulunan kişilerin, o örgütün iç düzenine aykırı fiilleri[29] Devletten daha küçük sosyal grupların düzenini sağlayan, grup içi disiplini gerçekleştiren normlardan sapıcı davranışlar[30]; belirli bir statü içindeki kişilerin bu statüyü düzenleyen kurallara uymamalarından doğan olumsuz durumlar[31], şeklinde tanımları yapılmıştır. Disiplin suçu, genellikle bir kişinin kendi rızasıyla tabi olduğu belirli bir topluluğa karşı olan özel bir bağlılık yükümüne karşı gelmesi halinde ortaya çıkar[32]. Diğer bir nokta ise askeri disiplin suç ve cezalarının taraf olduğumuz uluslararası sözleşmelere uygunluğu sorunudur. Özellikle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine aykırı hükümler nedeniyle, Türkiye Cumhuriyeti Devleti tazminat ödemeye mahkum edilebilecek ve daha da önemlisi uluslararası alanda itibar kaybedecektir. Avrupa Birliğine giriş sürecinde olduğumuz bu günlerde, bu sorun ele alınarak, pozitif hukukumuzda yapılması gerekli değişiklik önerileri sunulacaktır. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı; ruhsat alarak işyeri açmak ve çalışmak için engeli bulunmayan işyerine verilen izindir. Şartları taşıdığı halde işyeri ruhsatı talebinin reddedilmesi halinde, iptal davası açılması mümkündür. Bahse konu idari işlemin iptali davasından görevli ve yetkili mahkeme, ret kararını veren idarenin bağlı bulunduğu yerdeki İdare Mahkemeleridir. Konuya ilişkin detaylı bilgi almak için “İşyeri Ruhsat Talebinin Reddi Kararına İtiraz ve İptal Davası” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Dolayısıyla, geçici bir işte ya da hayır veya sosyal amaçlı kazanç getirmeksizin yapılan işlerin bu suçu oluşturması mümkün değildir[184]. “Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımında kusurlu davranmak” (657 SK m.125/B-a). Her üç fiilde de maddi unsur; “kayıtsızlık göstermek veya düzensiz davranmak”tır[166]. “Kayıtsızlık”; aldırmasızlık, ilgisizlik, umursamazlık ve lakayt olma halidir[167]. “Düzensizlik” ise; düzensiz olma durumu, tertipsizlik, intizamsızlık, nizamsızlıktır[168]. Dolayısıyla düzenli olmak, tertipli, sistemli, muntazam, yerli yerinde ve kararlı davranmaktır. O halde bir Devlet memuru, hizmetin verimliliğini ve etkinliğini azaltacak şekilde tutum ve davranış içine giriyorsa düzensiz hareket ediyor demektir[169]. “Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımında kayıtsızlık göstermek veya düzensiz davranmak” (657 SK m.125/A-a). Suçun maddi unsuru, Genelkurmay Başkanlığınca yasak edildiği bildirilen kitapları, dergileri ve her türlü yazıları okumak veya bulundurmaktır[160]. Maddeye göre suçun faili ancak askeri öğrencilerle[161], erbaş ve erler olabilir.

Ancak Anayasa Mahkemesinin bu kararına rağmen AYİM, istikrarlı bir şekilde disiplin cezalarını yokluk teorisiyle denetlemeye devam etmektedir. AYİM’nin bu tutumu, Anayasa Mahkemesi kararlarının gerekçelerinin bağlayıcılığı tartışmasını gündeme getirmekte ise de bu konu tezin kapsamı dışında olduğundan incelenmeyecektir[797]. Anayasada genel ilke olarak İdarenin, kişi hürriyetinin kısıtlanması sonucunu doğuran bir müeyyide uygulayamayacağı belirtilmiş, anacak buna Silahlı Kuvvetlerin iç düzeni bakımından kanunla istisnalar getirilebilir düzenlemiştir. Dolayısıyla hürriyeti bağlayıcı nitelikte olan oda ve göz hapsi cezalarının Anayasal dayanağı bulunmaktadır. Disiplin cezaların Anayasaya aykırı olduğu iddiasıyla açılan davalar AYİM’ce, disiplin cezalarının yargı denetimi dışında olduğu belirtilerek, Anayasaya aykırılık iddialarının esasına girilmeden reddedilmektedir.